การปฏิบัติธรรม คือ กระบวนการที่เราจะเข้าใจชีวิตนี้ อย่างแท้จริง
เราไม่รู้จักว่า ความขับดันที่แท้จริง ในความอยากจะคิด คืออะไร
เราได้แต่คิดว่า มันไปคิด ก็รู้ทัน และครูบาอาจารย์ท่านก็สอนว่า อย่าเข้าไปในความคิด
มันเหมือนเราทำตาม Protocol หรือวิธีการเฉย ๆ แต่เราไม่รู้ว่า
ทำไมเราต้องทำแบบนี้?
ทำไมเราไว้ใจว่า วิธีนี้ถูก?
ทำไมเราไว้ใจว่า นี่คือสิ่งที่ต้องทำ?
ทำไมความคิดถึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรจะเข้าไป?
ผู้ฟัง : เพราะมันไม่ใช่ปัจจุบัน มันปรุงแต่ง?
อาจารย์ : ปัจจุบัน นี่คือ ทฤษฎีใช่มั้ย? เราเชื่อทฤษฎีใช่มั้ย? เราไม่เคยรู้ว่าทำไมต้องเป็นปัจจุบันใช่มั้ย?
ผู้ฟัง : ใช่เพราะเป็นทฤษฎี และเป็นเพราะอาจารย์บอก
อาจารย์ : เข้าใจรึยังว่า เราเป็นแค่นักเรียนดีเด่นเฉย ๆ เราทำตามที่อาจารย์บอก แต่เราไม่รู้ว่าทำไม
ถ้าเราไม่เข้าใจว่า กระบวนทั้งหมด มันเกิดขึ้นจนเป็นคำสอนได้ยังไง นั่นเท่ากับว่าเราไม่เข้าใจ เราได้แต่ทำตามทฤษฎี โดยมีเหตุผลอันเดียวที่เราทำ คือ “เราเชื่อ”
เราจะต้องตระหนักลึกซึ้งถึงสิ่งที่เราทำอยู่ว่า มันเป็นยังไง ทำไมเราถึงไม่ต้องเข้าไปในความคิด
พอรู้แล้วว่า ทำไมเราไม่ควรเข้าไปในความคิด
แล้วทำไมมันยังคิด?
ทำไมเราถึงยังอยากจะคิดกับมัน?
ทำไมถึงมีความอยากหรือความขับดันอันนั้นอยู่?
เราต้องตอบตัวเองได้ ไม่ใช่แค่เราปฏิบัติตาม
การปฏิบัติธรรมนั้น มันไม่ใช่แค่ เรามาเอาวิธีไปทำ แล้วก็เชื่อในวิธีนั้น
เราต้องสำรวจชีวิตนี้ ด้วยตัวเราเอง
ว่าความคิดทำให้เกิดอะไรขึ้น?
การเข้าไปในความคิดเป็นยังไง?
ทำไมเราต้องอยู่กับปัจจุบัน?
ทำไมความคิดไม่ใช่ความจริง?
เวลาเราคิดว่า เราจะซื้อของจากช้อปปี้ แล้วเราได้ของจริง ๆ มั้ย?
เราคิดถึงเพื่อน แล้วเพื่อนเรามีอยู่จริงมั้ย?
ทฤษฎีเป็นความคิดมั้ย?
เราบอกว่า ความคิดเป็นสิ่งไม่จริง
แต่ทฤษฎีก็คือ ความคิด ถูกมั้ย?
ตกลง ทฤษฎีนั้น จริง หรือไม่จริง?
สรุป เราจะทำยังไง?
การที่เราปฏิบัติอะไรก็ตาม ตามความเชื่อที่เราไม่เข้าใจด้วยตัวเอง มันก็ยังเป็นความเชื่อเหมือนเดิม
มันเป็นการปฏิบัติภายใต้ความคิด ทฤษฎีที่ชี้นำ
เราไม่ได้เข้าใจกระบวนการของชีวิตจริง ๆ ว่าทำไมทุกข์ แล้วมันทุกข์เพราะอะไร
นี่คือกระบวนการที่เราจะต้องเรียนรู้ด้วยตัวเอง จากคำถามที่ผมถาม เราต้องพิจารณาด้วยตัวเราเอง
…
ก่อนที่จะไปถึงวิธีปฏิบัติธรรมที่พระพุทธเจ้าหรืออาจารย์บอก เราต้องเข้าใจก่อนว่า กระบวนการทั้งหมดของชีวิตจริง ๆ นี้ มันเป็นยังไง เราถึงจะสามารถเข้าใจแจ่มแจ้งว่า ทำไมครูบาอาจารย์ถึงบอกวิธีการปฏิบัติแบบนั้น
แต่เรายังไม่เข้าใจชีวิตนี้ เราแค่เชื่อว่า อันนี้มันดี เราจึงทำ
จิ๊กซอว์มันไม่ครบ ความเข้าใจชีวิตนี้ มันหายไป…ของจริง ๆ มันหายไป
ของจริง ๆ ที่พระพุทธเจ้า และครูบาอาจารย์ ท่านเข้าใจ แต่เราไม่มี
ท่านเข้าใจชีวิตนี้แล้ว แล้วท่านจึงถ่ายทอดออกมาเป็นกระบวนการการปฏิบัติ
แต่เราไปอยู่ที่วิธี เพื่อจะได้เข้าใจชีวิต
นึกออกมั้ยว่า เราทำกลับข้างกับสิ่งที่พระพุทธเจ้าหรือครูบาอาจารย์ทำ
เราขาดจิ๊กซอว์ที่สำคัญ คือ กระบวนการที่ก่อให้เกิดวิธีปฏิบัติ
…
วิธีปฏิบัติจะคลอดออกมาจากการใช้ชีวิต และการเข้าใจชีวิตนี้ แล้วเราจะปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง ถูกแก่นของวิธีปฏิบัตินั้น
ถ้าเราไม่เข้าใจชีวิต เราจะไม่เข้าใจวิธีปฏิบัติธรรม
เราจะได้แต่วิธีในแบบ…เหมือนเราได้มาม่า แต่ไม่มีน้ำเดือดที่จะต้มมัน
…
เข้าใจตัวเอง
เราไม่สามารถหาความเข้าใจตัวเองได้จากพระไตรปิฏก ถามเพื่อน หรือใครบอกเรา
นั่นจะเป็นแค่บทสรุปทางความคิดของเค้า เข้ามาสู่บทสรุปทางความคิดของเรา
แต่เราไม่เคยเข้าใจจริง ๆ เราไม่เคยเผชิญกับมันจริง ๆ
เผชิญกับมันจริง ๆ คือหน้าที่ของชาวพุทธทุกคน ไม่ใช่เข้าคอร์ส
Camouflage
11-07-2564
ฟังธรรม : https://youtu.be/F3NA4XOmW-s