140.ปกครองด้วยกิเลส

ตอนที่ 1 ปกครองด้วยกิเลส

เวลาเราเห็นสภาวะตามความเป็นจริง บางครั้งมีอารมณ์บางอย่างเกิดขึ้นในจิตใจ เราก็รู้ เช่น ความไม่ชอบเกิดขึ้น ความไม่อยากเกิดขึ้น …ก็รู้ แต่เคยสังเกตมั้ยว่า บางทีรู้แล้วมันก็ยังอยู่อย่างนั้น ทำไมมันไม่หายไป ทำไมมันไม่จางคลายไป สาเหตุหนึ่งเพราะว่าเรายังคิดถึงเรื่องราวเหล่านั้น เรียกว่ามีเหตุอยู่เนืองๆ ผลก็ยังเป็นเนืองๆ แต่บางครั้งมันก็เกิดขึ้นต่อเนื่องเพราะว่าเรายังไปไม่ถึงสภาวะที่ยังคงเหลือในจิตใจ หรือเรายังไม่ได้เห็นตามความเป็นจริงในสภาวะที่ยังเหลืออยู่นั้น เช่น เราไม่ชอบไม่อยากเจอคนนี้ ไม่อยากเจอสถานการณ์อย่างนี้ เรารู้ทันความไม่ชอบเกิดขึ้นแล้ว ความไม่อยากเกิดขึ้นแล้ว แต่แล้วจิตใจก็ยังคงไม่ปกติอยู่ เราต้องดูลงไปอีกว่า “ตอนนี้สภาวะคืออะไร

เราค่อยๆ สังเกต แล้วโดยส่วนใหญ่เราจะพบว่าจิตใจนี้มันมี “ความกลัว” อยู่ ถ้ามันใช่ความกลัว แล้วเรารู้ทันว่าจิตมันมีความกลัวอยู่ สภาวะความกลัวนั้นก็จะดับไป เรารู้แล้ว เรารู้ตรงตามความเป็นจริงแล้ว เข้าใจแล้วว่าจิตมีเชื้อของความกลัวอยู่ในตอนนี้ เลยมีผลให้เกิดความไม่ชอบ ไม่อยาก หรืออะไรอีกหลายอย่างที่ตามมาเป็นขบวน

เพราะฉะนั้น ศาสนาพุทธสอนให้เห็นตามความเป็นจริง หรือให้เข้าใจตามความเป็นจริง ในเชิงเหตุและปัจจัย มันไม่ใช่ความเชื่อ

เราเรียนรู้ตัวเอง เรียนรู้กายและใจ ค้นลงไป… “ค้นใจ” …ค้นใจตัวเองนะไม่ใช่ใจของอีกคนนึง ค้นลงไปว่ามันเป็นอะไร

ศาสนาพุทธเป็นศาสนาแห่งปัญญา สัมมาทิฏฐิก็คือมีปัญญา มีปัญญาก็คือเข้าใจตามความเป็นจริง เพราะฉะนั้น เราต้องค้นคว้า สาวลงไป

เราเดินๆ ไปเดี๋ยวก็คิด พอมีความคิดแล้วสังเกตไหมว่าความเป็นเราก็เกิดขึ้น ตัวเราเกิดขึ้นแล้ว…ปรากฏขึ้นแล้ว

โลกนี้วุ่นวาย เพราะโลกนี้ปกครองด้วยกิเลส

โลกใบใหญ่ย่อลงมาเป็นประเทศ ย่อลงมาเป็นสังคม ย่อลงมาเป็นครอบครัว ล้วนปกครองด้วยกิเลส แม้กระทั่งในวัดในสถานปฏิบัติธรรม เราลองไปสังเกตดูก็จะมีแต่เรื่อง ทำไมมีแต่เรื่อง เพราะชีวิตของทุกคนปกครองด้วยกิเลส เราจะคิดจะพูดจะทำอะไรก็ไปตามกิเลส ถ้าแต่ละคนจะพูดอะไรจะทำอะไร แล้วก็รู้จักค้นลงไปก่อนว่าเป็นเรื่องสมควรทำหรือมีแรงขับดันของกิเลส

ค้นลงไปส่วนใหญ่จะเจอกิเลสทั้งนั้นที่จะไปพูดหรือไปทำอะไร แล้วถ้าเราเห็นอย่างนั้นบ่อยๆ เรื่องที่ต้องพูดต้องทำจะน้อยลง เรื่องที่สมควรพูดสมควรทำก็จะเกิดขึ้น ถ้าทุกคนทำอะไรโดยที่ไม่ได้ถูกขับดันด้วยกิเลส โลกก็ไม่วุ่นวาย

เพราะฉะนั้น เราลองฝึกที่ทำแบบนี้ จะไปพูดหรือจะไปทำอะไร “แวะค้นใจสักนิด” เราจะลดเรื่องต้องพูดต้องทำไปได้เยอะเลย แล้วก็จะลดเรื่องราวสืบเนื่องอีกจากการพูดหรือการทำอะไรของเรา…ลดไปได้เยอะเลย

 

ตอนที่ 2 เสียดาย

เมื่อวานมีคนมาพูดคุยกับผม ผมฟังๆ แล้วพบว่า ชีวิตของคนในโลกมีแต่ทุกข์ แล้วก็ขาดสติปัญญาที่จะรู้ว่าจะต้องดำเนินชีวิตยังไง ผมบอกว่า 40 ปีผ่านไปแล้ว หันหลังกลับไปดูเหมือนไม่มีอะไรเลย…ไร้ค่า เดี๋ยวอีก 20 ปีก็จะอายุ 60 มันก็จะผ่านไปอย่างไร้ค่าเหมือนกัน แล้วพอถึงเวลาที่แก่ ก็ขาดกำลังใจ พึ่งตัวเองไม่ค่อยได้ ปฏิบัติธรรมก็ลำบาก เราก็จะเสียดาย 20 ปีที่ผ่านไปแล้ว

ผมบอกเค้าว่า ผมเห็นชีวิตของแต่ละคน ผมมีความรู้สึกอย่างเดียวตอนนี้คือมีแต่เสียดาย “เสียดายชีวิตที่เกิดมาแล้ว” แม้ว่าเราจะรู้ว่าการปฏิบัติธรรมนี้สำคัญกับชีวิต เป็นสิ่งที่ดี แต่มีคนจำนวนมากที่รู้ว่าดีแต่ไม่มีโอกาสนั้น ด้วยภาระผูกพันมากมายในทางโลก ความเชื่อมโยงต่างๆ ความสัมพันธ์ต่างๆ ในทางโลก หลายสิ่งหลายอย่างที่ทำให้เรา…แม้กระทั่งจะนั่งสมาธิยังทำไม่ได้เลย

ผมฟังๆ แล้วก็…โอ้โห โอกาสของคนที่สนใจปฏิบัติธรรมแล้วมีเวลาได้ปฏิบัติธรรมนี้ มันเป็นเรื่องที่มีคุณค่า มันเป็นเรื่องที่หาได้ยาก เราไม่ต้องพูดถึงคนไม่สนใจซึ่งยังมีอีกเป็นจำนวนมากมหาศาล คนที่สนใจแล้วก็ยังมีห่วงมากมายที่ทำให้มาไม่ได้ เพราะฉะนั้น ถ้าเราไม่มีบุญบารมีมากพอจริงๆ ไม่เด็ดเดี่ยวกับชีวิตจริงๆ เรายืนอยู่ที่นี่ไม่ได้ พระพุทธเจ้าท่านถึงกล่าวว่า “ถ้าทำทานกับบุคคลผู้ซึ่งปฏิบัติธรรมที่มุ่งตรงสู่โสดาปฏิผลหรือความเป็นพระโสดาบัน ท่านบอกว่า บุญนี้ไม่จำกัด” ผมดูแล้วเห็นจะเป็นอย่างนั้นจริงๆ ทำไมบุญไม่จำกัด เพราะคนที่จะมาอยู่ตรงนี้ได้ ไม่ใช่ง่ายเลย…ยาก

เมื่อเราพูดถึงบุญไม่จำกัด ถ้าอย่างนั้นเวลาเราทำบาปกับบุคคลเหล่านี้ ก็เป็นบาปไม่จำกัดเหมือนกัน ขนาดยังไม่เป็นพระอริยบุคคลพระพุทธเจ้ายังบอกบุญไม่จำกัดแล้ว ผมก็อนุมานเอาเองว่าบาปก็ไม่จำกัดเหมือนกัน

เวลาผมบอกว่าให้รู้ทันความเป็นเราเกิดขึ้นแล้ว ไม่ใช่แปลว่าเราไปห้ามไม่ให้มีเราเกิดขึ้น เรามีหน้าที่แค่รู้ทัน เราห้ามมันไม่ได้

เวลาเราสับสนงุนงงกับการปฏิบัติธรรม ให้เราพิจารณาว่า “หน้าที่เรามีแค่ไหน หน้าที่ของธาตุรู้มีแค่ไหน” ที่คิดว่าจะทำอะไรมันเกินไหม ถ้ามันเกิน ก็ตอบตัวเองได้ว่าอันนี้ผิดทางแล้ว ไม่ใช่ทางแล้ว ในชีวิตการปฏิบัติธรรมของเรา เราก็สังเกตอยู่เนืองๆ มันชอบเกิน ชอบแก้ไข ชอบมีเราที่จะจัดการ ที่จะแก้ไข ที่จะตัดสินว่าตอนนี้ไม่ดี ตอนนี้ดี ลองไปดูๆ เอา ทำเกินอยู่บ่อยๆ แต่ก็ห้ามไม่ได้ ได้แค่รู้ทัน

 

05-10-2562

Camouflage

 

YouTube : https://youtu.be/ESbZCNYRwH0

ฟังรวมคลิปเสียงธรรมได้ที่ https://goo.gl/RDZFMI

5 ช่องทางติดตามข่าวสาร
1) YouTube: https://goo.gl/in9S5v

2) Facebook : https://www.facebook.com/SookGuySookJai

3) Line : @camouflage.talk
https://line.me/R/ti/p/%40camouflage.talk

4) Podcast: Camouflage – Dhamma Talk
https://itun.es/th/t6Mzdb.c
วิธีการติดตั้ง https://goo.gl/tBMY9S

5) website : https://camouflagetalk.com/